Dần siết chặt quản lý cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm nhỏ lẻ
Với nhu cầu sử dụng thịt gia súc, gia cầm của thành phố Hà Nội năm 2017 ước khoảng 324.000 tấn/năm, tương đương khoảng 900 tấn/ngày, trong đó, thịt trâu bò là 38.880 tấn, thịt lợn là 210.600 tấn, thịt gia cầm là 74.250 tấn. Tính đến hết tháng 6/2017, lượng thịt gia súc, gia cầm hàng ngày được cung cấp từ các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm được kiểm soát trên địa bàn thành phố khoảng 392 tấn/ngày.
Theo Sở NN và PTNT Hà Nội, số lượng các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm được kiểm soát giết mổ trên địa bàn thành phố là 116 cơ sở, còn chiếm tỷ lệ thấp. Lượng thịt giết mổ gia súc, gia cầm được kiểm soát chiếm khoảng 55% nhu cầu tiêu thụ thịt gia súc, gia cầm của người tiêu dùng thủ đô, so với năm 2016 thì tăng khoảng 8%. Phần còn lại được cung ứng bởi các điểm, hộ giết mổ thủ công nhỏ lẻ chủ yếu nằm trong khu dân cư và nhập từ các tỉnh thành.
Với chủ trương từng bước xóa bỏ các điểm giết mổ nhỏ lẻ không đủ điều kiện vệ sinh thú y, đưa vào hoạt động trong các cơ sở giết mổ tập trung. Thành phố đã hỗ trợ một số địa phương đưa vào hoạt động trong các cơ sở giết mổ tập trung góp phần cải thiện tình trạng mất VSATTP. Tại huyện Thanh Trì, thành phố huy động xã hội hóa đầu tư cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung tại xã Vạn Phúc. Cơ sở hoạt động ổn định với công suất giết mổ trung bình 1.700 con lợn/ngày, vừa góp phần giải quyết ô nhiễm môi trường trong khu dân cư vừa kiểm soát được an toàn vệ sinh thực phẩm và tạo điều kiện thuận lợi trong công tác quản lý giết mổ. Thanh Trì được đánh giá là huyện đầu tiên của thành phố xóa bỏ được các điểm giết mổ nhỏ lẻ trong khu dân cư.
Đối với huyện Chương Mỹ, trước đây, huyện có 80 cơ sở giết mổ nhỏ lẻ nằm trong khu dân cư gây ô nhiễm môi trường, chưa được kiểm soát vệ sinh ATTP. Để từng bước xóa bỏ các điểm giết mổ này, huyện đã quy hoạch 4 điểm giết mổ tập trung tại các xã Hữu Văn, Hồng Phong, Thụy Hương, Đại Yên. Đến nay, điểm giết mổ gia cầm Đại Yên đã có doanh nghiệp đầu tư và hoạt động với công suất giết mổ 1.000-1.200 con gà/giờ, thực hiện trên dây chuyền công nghiệp hiện đại, bảo đảm an toàn thực phẩm. Ngoài ra, điểm giết mổ gia súc Hồng Phong và Thụy Hương đang hoạt động hiệu quả với công suất 100-150 con lợn/ngày đêm, thực hiện quy trình theo công nghệ bán công nghiệp, đáp ứng nhu cầu của các hộ giết mổ gia súc nhỏ lẻ…
Thực hiện quy hoạch cơ sở giết mổ tập trung, tiến độ vẫn chậm
Theo quy hoạch hệ thống cơ sở giết mổ và chế biến gia súc, gia cầm trên địa bàn TP Hà Nội đến năm 2020, thành phố sẽ có 11 điểm quy hoạch giết mổ công nghiệp và 37 điểm quy hoạch giết mổ tập trung. Tuy nhiên, hiện nay, mới chỉ có 5 cơ sở giết mổ công nghiệp và 2 cơ sở giết mổ tập trung đi vào hoạt động. Có 2 dự án đang được hoàn thiện thủ tục để triển khai.
Ngoài ra, còn có 4 dự án giết mổ gia cầm đã triển khai xây dựng nhưng chậm tiến độ như: dự án giết mổ gia cầm tại xã Thắng Lợi – Thường Tín, Dự án giết mổ gia cầm tại xã Bình Minh, huyện Thanh Oai, Dự án giết mổ gia súc, gia cầm tại xã Trạch Mỹ Lộc, huyện Phúc Thọ và Dự án giết mổ gắn với chế biến gia súc tập trung tại Quang Lãng, Tri Thủy, huyện Phú Xuyên…Theo quy hoạch của thành phố thì còn thiếu 3 cơ sở giết mổ công nghiệp và 31 điểm giết mổ theo trên địa bàn các huyện, thị xã chưa được triển khai thực hiện.
Theo Chi cục trưởng Chi cục Thú y Hà Nội Nguyễn Ngọc Sơn, đến nay, nhiều điểm giết mổ nằm trong quy hoạch nhưng một số địa phương vẫn chưa bố trí được địa điểm xây dựng phù hợp gắn với quy hoạch xây dựng nông thôn mới. Một số nơi thiếu quỹ đất dành cho đầu tư xây dựng cơ sở giết mổ tập trung, mặt khác công tác giải phóng mặt bằng chậm trễ.
Trong khi việc thực hiện quy hoạch còn ngổn ngang thì việc quản lý vận chuyển gia súc, gia cầm vào thành phố còn lại gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, với quy định bãi bỏ kiểm dịch nội tỉnh đã khiến cho một số lượng lớn sản phẩm động vật có nguy cơ chưa được kiểm dịch khi về đến các chợ bán cho người dân. Trong khi thành phố Hà Nội lại có 8 tỉnh thành giáp ranh với nhiều đường dẫn vào thành phố, điều này làm xuất hiện tình trạng giết mổ nhỏ lẻ vẫn diễn ra tràn lan càng gây khó khăn cho công tác quản lý.
Theo kế hoạch, trong thời gian tới, Sở Nông nghiệp và PTNT Hà Nội sẽ tích cực phối hợp với các huyện, thị xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư. Tuy nhiên để đảm bảo tiến độ thực hiện quy hoạch tại các địa phương cũng cần thực hiện phổ biến về cơ chế, chính sách của thành phố cho các doanh nghiệp khi đầu tư xây dựng, hướng dẫn các thủ tục về địa điểm, đất đai, vay vốn... để các chủ đầu tư thuận lợi khi tiếp xúc, tìm hiểu. Cùng với đó, vận động, yêu cầu các doanh nghiệp ứng dụng công nghệ, dây chuyền giết mổ bán tự động, tự động đối với cơ sở giết mổ được thành phố hỗ trợ nhằm cải thiện tối đa tình trạng mất vệ sinh an toàn thực phẩm.
