Theo GS.TS Đặng Cảnh Khanh, Nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu Thanh niên, bàn về khái niệm văn hiến và văn hiến Thăng Long, với tính chất trung tâm và hội tụ của mình, không nên nhìn nhận văn hiến Thăng Long- Hà Nội, con người Hà Nội bằng con mắt tĩnh mà cần phải tìm hiểu nó như một khái niệm động. Văn hiến Thăng Long - Hà Nội là sự hợp lưu của con người ở nhiều vùng miền là tinh hoa của góp lại mà có. Nhà Lý quê ở Kinh Bắc, đã đưa văn hóa Phật giáo về góp mặt với Thăng Long. Nhà Trần quê ở Tức Mặc đã góp thiên tài về tổ chức quân sự ở đất Thiên Trường cho Thăng Long… Tất cả đã bổ sung cho Thăng Long, góp phần làm nên thành tựu đa dạng của văn hóa Thăng Long Hà Nội trong văn hóa Việt Nam.
"Chúng ta hôm nay đang đi vào công cuộc xây dựng công nghiệp hóa - hiện đại hóa, tạo nên những thay đổi mới trên mảnh đất Thủ đô cũng như trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Tổ tiên ta từ xa xưa đã dồn toàn bộ tâm huyết, trí tuệ và tài năng để tồn tại trên mảnh đất này, để mưu cầu sự phồn vinh, hạnh phúc và truyền lại cho muôn đời con cháu những di sản quý báu về văn hiến Việt Nam và văn hiến Thăng Long. Vì vậy, chúng ta phải có trách nhiệm nghiên cứu, tìm hiểu những di sản quý báu đó, trước hết là tìm thấy nền tảng cơ bản của những di sản ấy, phân tích những yếu tố cấu thành, những nguyên nhân lịch sử đã tạo nên văn hiến Việt Nam và văn hiến Thăng Long", GS.TS Đặng Cảnh Khanh nhấn mạnh.
GS.TS Đặng Cảnh Khanh trao đổi tại Hội thảo
Luận giải thêm ý kiến của GS.TS Đặng Cảnh Khanh, PGS.TS Hồ Sĩ Quý, Nguyên Viện trưởng Viện Thông tin Khoa học Xã hội cũng đồng thời nêu bản sắc văn hóa, văn hiến Hà Nội. Theo PGS.TS Hồ Sĩ Quý: "Không tính đến ảnh hưởng của văn hóa - văn minh Pháp, Huế vẫn là Huế với tính cách là một cố đô. Nhưng nếu không tính đến ảnh hưởng của văn hoá - văn minh Pháp trong đời sống đô thị Hà Nội, tức là nếu vô tình hay cố ý lãng quên những gì mà người Pháp đã để lại cho mảnh đất này, Hà Nội thật khó được hình dung là Hà Nội với tính cách là một Thủ đô có bản sắc đậm chất châu Âu".
"Người Hà Nội nào cũng ít nhiều tự hào với Thủ đô - một Thành phố không mấy xa lạ với Paris, với những nét hào hoa lịch thiệp kiểu Châu Âu. Nói đến bản sắc Hà Nội, do vậy, cần thiết phải nói đến sự pha trộn hài hòa, sự đan xen khó tách biệt, sự thẩm thấu tưởng như khiên cưỡng nhưng qua thời gian lại trở thành phù hợp... giữa những nét "kinh điển, hoa lệ" của châu Âu với những giá trị lịch sử đã được bảo tồn qua năm tháng của con người và văn hoá Hà Nội", PGS.TS Hồ Sĩ Quý chia sẻ.
PGS.TS Hồ Sĩ Quý đóng góp ý kiến
Khẳng định văn hóa - văn minh Pháp, một thành phần đáng kể của bản sắc Hà Nội, PGS.TS Hồ Sĩ Quý cũng cho rằng, trong một chừng mực nhất định, nó còn là hồn cốt của một đô thị có lịch sử hơn nửa thế kỷ được xây dựng và trực tiếp "sống" với văn hoá - văn minh Pháp.
Định hướng xây dựng, phát triển Thủ đô "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại", PGS.TS Nguyễn Chí Mỳ, Nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội, Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội nêu ý kiến: Thành phố Hà Nội đề ra việc xây dựng con người văn minh cũng có nghĩa là đòi hỏi mọi người phải luôn luôn vươn lên với tầm cao của văn hóa. "Nền văn minh chúng ta nói hôm nay không còn giống như nền văn minh qua các thời kỳ lịch sử từ trước tới nay. Trong những thập kỷ gần đây, loài người đã đạt được những thành tựu kỳ diệu của trí tuệ con người. Khoa học và công nghệ luôn luôn được phát triển mạnh mẽ, đặc biệt sau cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Vì lẽ trên, xây dựng Thủ đô văn minh ngày nay phải được nhìn với mọi góc độ từ bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, kinh tế tri thức và cuộc cách mạng công nghiệp
PGS.TS Nguyễn Chí Mỳ phát biểu tại Hội thảo
Đóng góp ý kiến để phát triển Thủ đô "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại", PGS.TS Nguyễn Chí Mỳ cho rằng, Hà Nội cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan Trung ương, các địa phương trong công tác tuyên truyền, vận động cán bộ, nhân dân đang sinh sống, làm việc hoặc tới Thủ đô công tác, tham quan du lịch chấp hành những quy chế về nếp sống văn hoá của Thủ đô. Xây dựng đời sống văn hoá từ trong gia đình, thôn, xóm, tổ dân phố, cơ quan, trường học, doanh nghiệp và mọi giai tầng xã hội. Đưa cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư" phát triển thiết thực, đi vào chiều sâu…
Để đạt mục tiêu đã đề ra, theo PGS.TS Nguyễn Chí Mỳ, trước hết Đảng bộ và nhân dân Hà Nội phải nhận thức sâu sắc về vị trí, vai trò, tầm quan trọng đặc biệt của Thủ đô, xây dựng Thủ đô Hà Nội "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại" và trách nhiệm phát triển Thủ đô ngàn năm văn hiến, anh hùng, xứng đáng là trái tim của cả nước, trung tâm đầu não chính trị - hành chính Quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, kinh tế và hội nhập quốc tế.
