Hiệu quả ban đầu
Xã Minh Quang, huyện Ba Vì, được thiên nhiên ưu đãi với chiều dài 9km ven sông. Con sông Đà chảy qua nơi đây quanh năm nước chảy hiền hòa. Dòng nước trong xanh mát lành là điều kiện để nhiều loại thủy hải sản sinh sống và phát triển. Bởi vậy, từ bao đời nay, nhiều thế hệ người dân Minh Quang sống dựa vào nguồn lợi thủy sản đánh bắt trên sông. Tuy nhiên, những sản vật tự nhiên rồi cũng dần dần giảm xuống. Hai nông dân là ông Nguyễn Văn Hiển ở thôn Xuân Thọ và Đỗ Đăng Ký ở thôn Liên Bu đã nảy ra sáng kiến nuôi cá lồng trên sông. “Chăn nuôi những năm gần đây gặp rất nhiều khó khăn còn việc đánh bắt cá tự nhiên nhiều năm rồi cũng sẽ ít dần, không có nhiều cá lớn nữa. Vậy tại sao mình không tự nuôi cá để làm kinh tế để tạo ra nguồn lợi nhuận cho bản thân mình", ông Nguyễn Văn Hiển - Thôn Xuân Thọ chia sẻ.
Nghĩ là làm, ông Hiển bắt đầu khăn gói đi tìm những mô hình nuôi cá lồng có hiệu quả ở các địa phương khác như ở Xuân Lộc, Đoan Hạ - Hòa Bình; Hay Đoan Hùng - Phú Thọ để học hỏi kinh nghiệm. Đến tháng 4/2016 ông tự mình mua lưới, chặt từng thân tre ghép thành lồng cá. Lúc đầu, nhiều người dân trong thôn cho rằng ông Hiển có “khùng” mới đem tiền đổ tiền xuống sông. Không nản chí, ông vẫn tin tưởng mình sẽ thành công, ban đầu ông chỉ thả nuôi 300 con cá trắm để thử nghiệm nhưng cá giống quá nhỏ và chuyển từ môi trường ao nuôi sang nên không thích nghi được với môi trường mới nên chết nhiều, ông thiệt hại hơn 40 triệu đồng.
Ông tiếp tục đầu tư chuyển sang nuôi cá rô phi, một loại cá dễ nuôi dễ thích nghi được với điều kiện môi trường. Vụ đầu thu hoạch, mặc dù chỉ nuôi cầm chừng nhưng tính ra cũng mang lại lợi nhuận hơn hẳn trồng lúa. Sau vụ nuôi đầu tiên, gia đình ông Hiển đã đầu tư nuôi cá lồng với số lượng lớn với 2 loại cá là cá trắm cỏ và cá rô phi. Đến nay, gia đình ông có 5 lồng cá: 2 lồng cá trắm với 3.000 con và 3 lồng cá rô phi với 1.800 con; với giá bán hiện nay từ 30 - 40.000 đồng/kg cá rô phi và 60.000 đồng/kg cá trắm thì mỗi lứa trừ chi phí ông cũng thu lãi hơn 100 triệu đồng.
Thấy ông Hiển bắt đầu “ăn nên làm ra”, nhiều người dân thôn Xuân Thọ cũng vay vốn đầu tư nuôi cá lồng. Như gia đình anh Nguyễn Văn Hải, anh Hoàng Văn Bảo, thôn Xuân Thọ, Ông Đỗ Văn Ký; Anh Nguyễn Văn Thức, thôn Liên Bu. Từ mô hình nuôi cá lồng đầu tiên đến nay toàn xã đã có 5 hộ nuôi cá với 19 lồng cá, chủ yếu là nuôi cá Trắm và cá Rô phi. Mới chỉ bắt tay vào nuôi cá lồng từ cuối năm 2016, nhưng gia đình anh Hoàng Văn Bảo thôn Xuân Thọ đã mạnh dạn đầu tư 4 lồng nuôi với 3000 con cá trắm và 8000 con cá Rô phi. Đến nay, cá phát triển rất tốt và đạt từ 1,5 - 2kg/con dự kiến cho thu hoạch trước mùa lũ về. Còn gia đình Ông Đỗ Văn Ký ở thôn Liên Bu mới đầu tư đóng 5 lồng sắt để nuôi cá với chi phí 5 lồng trên 100 triệu đồng. Ông đầu tư nuôi 800 con trắm và 4000 rô phi. Hiện nay, ông đã có thể tự nhân giống cá trắm để nuôi vừa giảm chi phí con giống vừa cho chất lượng cá giống khỏe, dễ thích nghi với môi trường.
Ông Bùi Văn Thơm, Chủ tịch Hội Nông dân xã Minh Quang cho biết: “Sau khi biết đến mô hình nuôi cá lồng của hai nông dân thôn Liên Bu và thôn Xuân Thọ, Hội Nông dân xã đã khuyến khích và tích cực quan tâm, hỗ trợ nhiều mặt. Xã sẽ tiến hành khảo sát và triển khai thành lập các tổ hợp tác nuôi trồng thủy sản, tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật cho người nông dân và giúp hội viên tiếp cận với các nguồn vốn vay hỗ trợ của Ngân hàng Nông nghiệp để người dân có thêm điều kiện mở rộng sản xuất.
Những khó khăn cần tháo gỡ
Với nghề nuôi cá lồng mới mẻ này, người dân Minh Quang đang hy vọng sẽ tạo thêm một hướng đi mới để có thêm nguồn thu nhập, vươn lên làm giàu chính đáng trên quê hương. Tuy nhiên, các hộ nuôi ở Minh Quang vẫn đang gặp không ít khó khăn cần sự giúp đỡ của địa phương và các ngành chức năng.
Theo ông Hiển, khó khăn lớn nhất của bà con hiện nay là tìm đầu ra cho sản phẩm. Nếu nuôi ở số lượng ít thì có thể bán lẻ ở các nhà hàng và chợ lân cận nhưng nếu nuôi nhiều, đặc biệt vào mùa thu hoạch rộ mà không tìm được đầu ra sẽ rất khó khăn cho bà con trong khâu thu hồi vốn, tái sản xuất.
Trao đổi về vấn đề này, ông Trần Quang Hảo, Phó Chủ tịch UBND xã Minh Quang cho biết: Nghề nuôi cá lồng phát triển mạnh đã góp phần không nhỏ trong việc tận dụng điều kiện tự nhiên, chuyển đổi cơ cấu sản xuất của địa phương, giúp người dân tăng thu nhập, tạo sự đa dạng ngành nghề ở nông thôn. Đặc biệt, thu nhập từ cá lồng mang lại hiệu quả cao. Với thời gian từ 1 năm nuôi, 1 lồng nuôi cá rô phi có thể cho thu hơn 1 tấn cá/1 lồng, với giá bán từ 30.000 - 40.000 đồng/kg, sẽ đạt thu nhập trên 30 triệu đồng/1 lồng, với 4 lồng cá thì trừ chi phí con giống, thức ăn vẫn cho thu về hơn 1 trăm triệu đồng. Cũng theo ông Hảo, những hộ nuôi cá lồng khẳng định, lãi từ việc nuôi cá lồng là có, song khó khăn trong việc phát triển cá lồng cũng rất lớn và rất khó làm. Chỉ tính riêng chi phí đầu tư vào thức ăn công nghiệp đã chiếm một khoản không nhỏ. Bình quân, mỗi lồng cá chi phí khoảng 140 triệu đồng tiền giống và thức ăn, chưa kể đến đầu tư làm lồng. Như vậy, nếu người nuôi không có nguồn vốn lớn thì nuôi cá lồng không dễ chút nào. Vì thế, những hộ nuôi cá lồng mong muốn các cấp, các ngành quan tâm, giúp đỡ về vốn để mở rộng đầu tư cho nghề nuôi cá lồng này. Về phía chính quyền, xã đã quan tâm tuyên truyền, động viên nhân dân, sẵn sàng tạo điều kiện tốt nhất về vốn và kỹ thuật để người dân phát triển sản xuất.
