Theo báo cáo của huyện Thường Tín: Toàn huyện có 445 công trình tôn giáo, tín ngưỡng và di tích lịch sử, văn hóa với 2 di chỉ khảo cổ, 145 chùa, 125 đình… trong đó, 110 di tích được xếp hạng (59 di tích cấp quốc gia, 51 di tích cấp Thành phố). Nhiều di tích có giá trị tiêu biểu như: Chùa Đậu, Đền bến Chương Dương, Đền thờ Nguyễn Trãi, đền Bộ Đầu, chùa Pháp Vân…
Trong những năm qua, UBND huyện Thường Tín đã chú trọng đến công tác quản lý, sử dụng di tích. Huyện đã phân cấp cụ thể trong công tác quản lý, theo đó, 100% di tích đã xếp hạng đều do UBND huyện quản lý về nhà nước và giao cho UBND các, xã, thị trấn quản lý, sử dụng, đảm bảo các quy định của Luật di sản văn hóa và các quy định hiện hành của pháp luật; đối với các di tích chưa được xếp hạng giao UBND xã, thị trấn quản lý toàn diện.
Thực hiện tu bổ, tôn tạo, phát huy các di tích, hàng năm, UBND huyện chỉ đạo phòng Văn hóa - Thông tin huyện phối hợp với UBND các xã, thị trấn khảo sát, đánh giá hiện trạng di tích trên địa bàn, làm căn cứ đề xuất Thành phố hỗ trợ kinh phí cho tu bổ, tôn tạo các di tích đã xuống cấp nghiêm trọng. Đồng thời, UBND huyện chỉ đạo ngành chuyên môn lập dự án trình UBND TP xin chủ trương bảo tồn, tôn tạo và hỗ trợ về kinh phí tu bổ.
Về kinh phí tu bổ, giai đoạn 2010 - 2011, huyện Thường Tín được đầu tư, tu bổ tôn tạo 2 di tích là Tòa Tam bảo Chùa Đậu với tổng kinh phí 16 tỷ đồng (ngân sách Thành phố là 12 tỷ đồng) và Đình Khánh Vân với tổng kinh phí 16,570 tỷ đồng (ngân sách Thành phố là 15,577 tỷ đồng). Giai đoạn 2013 - 2015, một số di tích của huyện được UBND huyện quan tâm hỗ trợ kinh phí chống xuống cấp, mỗi di tích từ 100 - 300 triệu đồng. Năm 2017, huyện đầu tư, tôn tạo cho một số di tích với số tiền khoảng 4,5 tỷ đồng.
Công tác xã hội hóa trong tu bổ, tôn tạo cũng được quan tâm. Theo đó, một số di tích được địa phương chủ động xin phép tu bổ, tôn tạo các di tích bằng nguồn xã hội hóa như: Chùa Văn Hội với tổng mức đầu tư là 9 tỷ đồng; Đình Bình Vọng trên 3 tỷ đồng; Đình Thượng Đình trên 4 tỷ đồng (2 tỷ từ nguồn XHH); Đình Yên Phú, chống xuống cấp đột xuất 700 triệu đồng…
Trong công tác thanh, kiểm tra hoạt động tu bổ, tôn tạo, Phòng Văn hóa Thông tin huyện đã tăng cường công tác kiểm tra, kịp thời nắm bắt tình hình, phát hiện những vấn đề phát sinh cần giải quyết, tháo gỡ. Qua việc kiểm tra, rà soát di tích năm 2016, hiện nay, trên địa bàn huyện có 16 di tích cấp Quốc gia và Thành phố đã bị xuống cấp nghiêm trọng, cần tu bổ cấp thiết như: Chùa Pháp Vân, Đình Tổ, Đình Lam Sơn, Đền Ngũ Xá, Đình Hạ, Đền An Lãng, Đình An Định, Đình An Duyên, Lăng đá Quận Vân, Đình Phúc Trạch…
Trước thực trạng trên, UBND Huyện Thường Tín đề nghị Thành phố tăng cường tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ quản lý, quy trình tu bổ, tôn tạo di tích cho cán bộ huyện và cơ sở. Điều chỉnh Quy chế quản lý di tích của Thành phố (ban hành ngày 17/11/2016 theo Quyết định số 48/2016/QĐ-UBND) theo hướng phân công trách nhiệm rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm trong quản lý di tích và TTHC về tu bổ, tôn tạo di tích được xếp hạng và chưa được xếp hạng để làm căn cứ thực hiện. Xem xét, tạo điều kiện hỗ trợ nguồn kinh phí cấp thiết chống sập giai đoạn 2017 - 2020 cho 5 di tích được xếp hạng di tích Quốc gia là Chùa Pháp Vân, Đình Đình Tổ, Đình Lam Sơn, Đình Hạ Tự Nhiên, Đình Phú Mỹ với tổng số kinh phí là 78 tỷ đồng.
Đoàn giám sát đi khảo sát việc bảo vệ di tích lịch sử văn hóa tại Chùa Đậu
Phát biểu kết luận tại buổi giám sát, Trưởng ban VH-XH Trần Thế Cương đánh giá huyện Thường Tín đã chú trọng trong việc bảo tồn, tôn tạo các di tích và đã thu được nhiều kết quả. Nhiều công trình di tích đã được trùng tu, tôn tạo góp phần bảo tồn, gìn giữ các giá trị văn hóa.
Trưởng đoàn giám sát nhấn mạnh, việc gìn giữ các khu di tích là việc làm lưu giữ các giá trị lịch sử văn hóa cho dân tộc, cho thế hệ mai sau. Vì vậy, việc bảo vệ di tích lịch sử văn hóa không được lơ là. Đồng chí đề nghị huyện Thường Tín, trong thời gian tới, cần tiếp tục quan tâm đến công tác bảo vệ, tôn tạo, tu bổ di tích. Đồng thời, chú ý kiện toàn các ban quản lý di tích, dành kinh phí phù hợp cho ban quản lý hoạt động. Nâng cao công tác quản lý di tích trong đó chú trọng việc đào tạo cho cán bộ và những người quản lý…
Đối với các kiến nghị của huyện, đoàn giám sát ghi nhận và sẽ làm việc cụ thể với Thành phố. Đồng chí cũng đề nghị Sở Văn hóa và Thể thao cần hướng dẫn cụ thể việc lập hồ sơ công nhận di tích cho các quận, huyện, thị xã.